Tenosynoviitis / Tendinitis van
M. Peroneus Brevis / Longus

Tenosynoviitis en tendinitis van de pees Peroneus Brevis / Longus geven pijnklachten aan de buitenkant van de enkel, die toenemen bij meer activiteit en juist afnemen in rust.
Het is een overbelastingsklacht, die zich vaak voordoet bij sporters, zoals bij langeafstandlopers en basketballers, maar ook dansers en mensen, die zwakke enkels hebben, of eerder een verstuikte enkel hebben gehad, kunnen ermee worden geconfronteerd.

Tenosynoviïtis is een ontsteking van de peesschede en Tendinitis is een ontsteking van een pees.
De oorzaak voor een Tenosynoviitis of een Tendinitis van deze pees is meestal overbelasting als gevolg van een afwijking in de stand van de voeten, of van een afwijkend looppatroon.
De klacht kan ook ontstaan door een inversietrauma.
Hiermee wordt bedoeld ‘door je enkel gaan’. Je voet klap als het ware naar binnen. 

Vaak voelt men pijn aan de buitenkant van de enkel, de enkel wordt dik en lopen wordt pijnlijk en soms zelfs onmogelijk.
Tendinitis veroorzaakt een zeurende pijn en zwelling in de peroneale pezen in het onderste en buitenste gedeelte van de enkel. Een pees is zacht weefsel dat een spier met een bot verbindt. Als de pees wordt overbelast, kunnen zich kleine scheurtjes in de pees ontwikkelen. Op de plaats waar de pees aan het bot vastzit, ontstaat daardoor heftige pijn.
Als er alleen sprake is van een irritatie op die plek, noemt men dat officieel een tendinopathie.

De spieren die bij deze aandoening zijn betrokken, zijn de twee peroneale spieren in het onderbeen, de musculus peroneus longus en de musculus peroneus brevis.
De musculus peroneus longus begint op de fibula (kuitbeen), die zich aan de buitenkant van het onderbeen bevindt.
Deze wikkelt zich om het bot, aan de buitenkant van de enkel (de laterale malleolus) en hecht zich aan de onderkant (plantaire) basis van de grote teen.
De musculus peroneus brevis begint ook op de fibula, maar hecht zich aan de basis van de kleine teen.
Deze spieren zijn verantwoordelijk voor het naar buiten toe kunnen bewegen van de voet en het naar beneden kunnen richten van een teen en de voet. Samen zorgen ze voor evenwicht en stabiliteit van de voet en de enkel.

De meeste enkelverstuikingen doen zich voor ten gevolge van het naar binnen klappen van de enkel.
Een reden daarvoor kan zijn dat de peroneale spieren en pezen niet zo sterk zijn als de spieren aan de binnenkant van de enkel.
Als deze spieren zwak zijn, zijn ze niet in staat om te voorkomen dat de enkel naar binnen rolt.
Deze spieren en pezen kunnen ook overwerkt zijn als de voet de grond niet in de juiste uitlijning raakt.
Als de voet de grond meer met de buitenkant raakt (supinatie), moeten de peroneale spieren harder werken om de zwaartekracht te stabiliseren als er gewicht op staat.
Het dragen van goede schoenen en podotherapeutische steunzolen kan helpen bij een goede uitlijning van de voet.

De pees is van nature slecht doorbloed, daarom kan het lang duren voordat deze zich herstelt.
Peesklachten komen het meest voor in de pols, de hiel, de schouder, de heup, de knie en ook in de enkel.
Naarmate je ouder wordt, neemt de kans op een peesontsteking toe. Dat komt doordat de kwaliteit van de pezen afneemt.
De kwaliteit neemt ook af als men weinig beweegt. Bewegen is dus dé manier om de kans op een peesontsteking te verkleinen.
Soms is bewegen echter niet mogelijk, bijvoorbeeld vanwege een chronische ziekte, zoals reuma, een griep of een operatie.
Dat is niet erg, maar bouw daarna, of als het kan, het bewegen weer langzaam op. 

Om de pees zonder wrijving te kunnen bewegen, ligt er een slijmbeurs tussen de pees en het onderliggende bot.
Zo’n slijmbeurs, een bursa, is een met vocht gevuld ‘zakje’ dat ervoor zorgt dat botten, spieren en pezen soepel langs elkaar heen kunnen bewegen en niet tegen elkaar aan schuren.
Zowel een peesontsteking als ook een slijmbeursontsteking hebben bijna dezelfde verschijnselen, t.w. beiden ontstaan vaak acuut en geven heftige pijn.
Met een echo kan zichtbaar worden gemaakt of het om een pees- of een slijmbeursontsteking gaat.
Dit kan voor de behandeling belangrijk zijn, omdat een slijmbeursontsteking – in tegenstelling tot een peesontsteking – wel goed kan reageren op een injectie met corticosteroïden of ontstekingsremmende tabletten.

Bij een peesontsteking kan men best even afwachten hoe de pijnklachten zich ontwikkelen. Blijf bewegen, maar voorkom overbelasting. Blijven de klachten bestaan of u heeft geen idee hoe de klachten zijn ontstaan, dan is het  beter de hulp van een podotherapeut of van de huis-/sportarts in te schakelen.
Een peesontsteking gaat bijna altijd vanzelf over.
Toch is het verstandig om na te gaan wat de oorzaak van de  overbelasting is. Dan kunt u daar iets aan doen.
Ook is het belangrijk om in beweging te blijven. Anders kan het maanden of zelfs wel jaren duren voordat de klachten helemaal weg zijn.

Bij een geïrriteerde pees is de kans veel groter, dat er opnieuw problemen ontstaan, dan bij een ‘gezonde’ pees. Bij sporters en dansers, die een blessure aan de Peroneus Brevis hebben gehad, kan zo’n blessure geregeld terugkomen. Hoe groot de kans op terugkeer is afhankelijk van hoe zwaar de pees wordt belast en wat de oorzaak is van de overbelasting.

Aan de pees kunnen verschillende ontstekingen en/of irritaties ontstaan, bijvoorbeeld een ontsteking van de aanhechting van de pees in de voet (tendinitis), een pees verdikking/irritatie (tendinopathie) en een ontsteking van de peesschede (tenosynoviitis).
De peesschede is een soort kokertje dat de pees beschermt en waarin de pees glijdt.
Ook kan een pees gedeeltelijk of geheel scheuren (ruptuur). Soms is het niet de pees zelf die klachten geeft, maar komen de klachten door structuren, die net naast de pees liggen, zoals de slijmbeurs, die tussen de pees en het bot ligt of het bandje dat over de pees heen ligt en de pees op zijn plek houdt (het retinaculum).
Hoewel het om één en dezelfde pees gaat, zijn de aandoeningen aan deze pees heel verschillend en moeten ook verschillend worden behandeld.
Vrouwen van middelbare leeftijd hebben het vaakst last van een ontsteking aan de pees. Bij mannen rond de 60-70 jaar komt een scheuring (ruptuur) van de pees het meest voor.

• Overbelasting
• Zwakke enkels
• Standsafwijking van de voet(en)
• Beenlengte verschil
• Afwijkend looppatroon
• Inversietrauma (verstuiking)
• Direct- of indirect trauma
• Zwakke pezen en/of spieren
• Verkeerd schoeisel

• Zeurende pijn bij activiteit
• Diffuse pijn rond de hiel en/of de voetzool
• Pijn in de achtervoet, aan de laterale zijde van de enkel
• Pijn neemt toe bij activiteit en neemt af bij rust
• Enkelpijn
• Zwelling
• Gevoeligheid bij naar buiten of beneden richten van de voet
• Pijn bij naar binnen en beneden strekken van de voet
• Pijn bij kantelen enkel
• Pijn als bij lopen of rennen wordt afgezet op de bal van de voet
• Pijn bij het lopen op hellende ondergrond waardoor de voet naar buiten wordt gedrukt
• Drukpijn bij palpatie

• Belangrijk is dat u zelf de oorzaak van de overbelasting van uw enkel onderzoekt en deze terugbrengt tot een normaal niveau
• De pijnlijke plek kunt u koelen met ijs
• U dient de podotherapeutische steunzolen dagelijks te dragen
• Paracetamol kan helpen de pijn weg te nemen
• Vooral blijven bewegen, binnen de pijngrens

• De podotherapeut onderzoekt uw klachten
• Er wordt een analyse gemaakt van de drukverdeling van uw voet
• Tevens wordt uw looppatroon geanalyseerd
• Mogelijk wordt ook een echo van uw enkel gemaakt
• Als er sprake is van een afwijkende stand van uw voeten, zal de podotherapeut corrigerende podotherapeutische inlegzolen voor u maken
• Eventueel kan een hakverhoging worden geadviseerd, als er sprake is van een beenlengteverschil
• Taping kan worden toegepast om de pijn te verlichten
• Manueel therapie kan kan worden ingezet om de gewrichten in uw voet, enkel en onderbeen voorzichtig te mobiliseren
• U zult oefeningen leren om de enkel, voet en tenen goed te bewegen, zodat uw tred normaliseert, als u loopt of rent
• Ook stretch-oefeningen zullen worden aangereikt om stijfheid, in de dijspieren en de weefsels aan de onderkant van de voet, te verlichten
• Er wordt een (sport)schoenadvies gegeven met speciale aandacht voor zoolmateriaal, de ballijn, de hakhoogte, de stabiliteit van het bovenwerk, een stevig contrefort, etcetera
• Een evaluatiemoment volgt 6 tot 10 weken na de definitieve therapie

• Het te verwachten resultaat is goed tot klachtenvrij
• De therapie moet soms, afhankelijk van de oorzaak, blijvend worden toegepast

• Een fysiotherapeut kan helpen de symptomen te verlichten door behandelingen, zoals stretchen en krachtoefeningen, aan te bieden, die de enkel mobieler, sterker en stabieler maken
• Een huisarts kan een evt. een corticosteroïden-injectie toedienen