Inversietrauma (enkelverzwikking)

Een enkelverzwikking gebeurt vaak in een onbewaakt ogenblik, vooral tijdens het sporten, maar ook door een ongelukkige val of landing na een sprong, op een oneffen ondergrond, of op een drempel of een ongelijke stoep. De voet kantelt plotseling te ver naar binnen of naar buiten. Het gevolg is een verstuikte (ook wel: verzwikte) enkel.
Staan is pijnlijk en lopen gaat moeilijk.

De enkel wordt verstevigd door het gewrichtskapsel, de pezen en verschillende enkelbanden. De enkelbanden lopen langs de binnen- en buitenkant van het gewricht.

Als een enkelverzwikking betrekking heeft op de binnenkant van de banden van de enkel, noemt men dat een Eversietrauma.
Een Eversietrauma komt minder vaak voor dan een Inversietrauma.

Een verstuiking/verzwikking betreft meestal de 3 banden aan de buitenkant van de enkel.
Men noemt dit een Inversietrauma en dit komt zeer vaak voor.

Een Inversietrauma is een blessure aan de buitenste enkelbanden. Als iemand zijn of haar enkel verzwikt worden de enkelbanden maximaal op rek gebracht. Door het rekken wordt voorkomen dat de enkel volledig dubbel klapt. Dat rekken kan leiden tot het ontstaan van kleine scheurtjes in de enkelbanden, aan de buitenkant van het enkelgewricht. Soms kan zelfs de hele enkelband scheuren. 

Bij toeval kan werkelijk worden ervaren, dat er iets knapt of scheurt op het moment dat het trauma ontstaat. De enkel kan dik en blauw worden doordat bloedvaten stuk gaan.

Er zijn drie gradaties te onderkennen bij een Inversietrauma, t.w.:

1e graad:

Een lichte verrekking, er zijn slechts enkele vezels ingescheurd die na verloop van tijd kunnen genezen. 

2e graad:

Ernstige beschadiging, de enkelband kan helemaal zijn afgescheurd. 

3e graad:

Er zijn meer enkelbanden compleet afgescheurd.

Het is belangrijk zo spoedig mogelijk te starten met therapie om de kans op chronische klachten te verkleinen. Wanneer dat niet gebeurt kan de enkel pijnlijk en instabiel blijven, wat kan leiden tot angst om opnieuw door de enkel te gaan. Die onzekerheid/angst vergroot de kans op een nieuwe blessure. Langdurige klachten kunnen leiden tot afname van kracht in de enkel en een verminderde coördinatie en uiteindelijk wordt ook het uithoudingsvermogen aangetast. Dit alles heeft een grote invloed op het dagelijks functioneren.

• Verstappen of verzwikken van de enkel
• Langdurig oprekken van de enkelbanden tijdens o.a. sportactiviteiten

• Plotse, felle pijn aan de buitenzijde van de enkel/voet
• Pijnlijke buitenste enkelbanden
• Vrijwel elke beweging in de voet kan een pijnlijk gevoel veroorzaken
• Pijntoename bij het binnenwaarts bewegen van de voet
• Instabiel gevoel in de voet
• Steunen op de voet is moeilijk/niet mogelijk
• Eivormige zwelling langs de buitenzijde van de enkel
• Bloeduitstortingen 

• Bij een Inversietrauma is het heel belangrijk zo snel mogelijk te koelen
• Dit kan met koud stromend water of ijs, gedurende 15 tot 20 minuten 
• Wikkel het ijs in een een handdoek of washandje, daarmee wordt voorkomen dat de huid bevriest
• Het doel van het koelen is om te voorkomen, dat de enkel dik wordt en dat zo de pijn wordt gereduceerd
• Koel 4 tot 5 keer per dag
• Door direct na het koelen een elastisch verband of een zwachtel aan te brengen, wordt de druk op de pijnlijke enkel vergroot, dat vermindert de zwelling van de enkel en ook de pijn
• Beperk lopen tot de ergste zwelling weg is
• Het is verstandig om uw been rust te geven, maar tegelijkertijd is het belangrijk dat de enkel in beweging blijft door rondjes te draaien met de tenen of voet
• Bewegen bevordert de doorbloeding en dringt de zwelling terug en ook stijfheid wordt zo voorkomen
• Bij een ernstige verzwikking is het nodig 2 tot 3 weken rust in acht te nemen
• Verder is het belangrijk om de voet zo vaak als mogelijk is hoog te leggen, dat vermindert de zwelling
• Als bovengenoemde activiteiten niet helpen en steunen op de enkel onmogelijk blijft, is het verstandig om naar de huisarts of eerste hulp in het ziekenhuis te gaan, voor nader onderzoek

• De podotherapeut onderzoekt uw klachten en zal u een aantal vragen stellen over het ontstaan van het trauma en wat u er zelf al aan hebt gedaan
• Afhankelijk van de ernst van de situatie zal de podotherapeut u adviseren over de mogelijkheden om de pijn en de zwelling te bestrijden en om restklachten te voorkomen
• Bij een lichte tot matige verstuiking van de enkel is de therapie gericht op het bestrijden van de zwelling en pijn, waarbij meestal de voet wordt ingezwachteld
• Het gaan dragen van een elastische kous kan worden geadviseerd
• Taping kan eveneens worden toegepast
• Ook een brace of een spalk kan worden geadviseerd
• Na een eventueel gipsverband kan gedurende een aantal weken taping worden toegepast 
• Een (sport)schoenadvies zal zeker aan de orde komen
• Ook corrigerende podotherapeutische inlegzolen kunnen worden ingezet bij een standsafwijking of bij instabiliteit van de voet

• Het herstel van een Inversietrauma kan zes tot acht weken duren
• Bij licht letsel zijn binnen 14 dagen de normale alledaagse activiteiten weer mogelijk
• Lopen, zonder loophulpmiddel, zal meestal weer mogelijk zijn binnen één tot twee weken
• Binnen twaalf weken kan het sporten weer op hetzelfde niveau als voor het trauma worden hervat
• Wanneer een verzwikking/verstuiking wordt verwaarloosd is de kans op een chronisch verloop groot
• Als u zich houdt aan de therapie, en de adviezen die worden gegeven, is het te verwachten resultaat goed te noemen

• Als er mogelijk sprake is van een breuk in het bot wordt u, via de huisarts, doorverwezen naar het ziekenhuis voor het maken van een röntgenfoto
• Bij een ernstige verstuiking kan kortdurend, een gipsverband nodig zijn
• Soms is een chirurgische ingreep noodzakelijk
• Een verwijzing naar een fysiotherapeut kan nodig zijn
• Een arts kan een ontstekingsremmend en/of pijnstillend middel voorschrijven om een eventuele ontsteking en/of de pijn tegen te gaan