Hernia

Een hernia is een ander woord voor uitstulping. Een uitstulping van de tussenwervelschijf in de wervelkolom, wordt ook wel een hernia nuclei pulposi, een HNP genoemd.
Voordat een hernia ontstaat is er al sprake van een slijtageproces aan de wervelschijven.
De uitstulping drukt tegen het ruggenmerg of tegen een zenuw waardoor deze geïrriteerd of ontstoken raakt. Hoewel een hernia op elke plaats in de wervelkolom kan voorkomen, zijn in de praktijk alleen de drie onderste tussenwervelschijven belangrijk.
De meest voorkomende hernia’s (90%) liggen tussen de 4e en 5e lendenwervel (L4-L5) en de 5e lendenwervel en het heiligbeen (L5-S1).
Minder frequent is de nekhernia, met pijnklachten in de arm, en nog zeldzamer is een hernia van de borstwervelkolom.

De wervelkolom is de spil van het bewegingsapparaat. Deze omsluit het ruggenmerg en de zenuwwortels, en verzorgt de aanhechting van het bekken en alle belangrijke spieren van de romp. De tussenwervelschijf bestaat uit een elastische kern (nucleus pulposus) die is omgeven door een vezelige ring. De (elastische) tussenwervelschijven dienen als een soort schokdemper, en zorgen er bovendien voor dat de wervels gemakkelijk ten opzichte van elkaar kunnen bewegen.

Hernia komt in West-Europa vaak voor.
Waarschijnlijk spelen houding, veel zitten en een gebrek aan gezonde lichaamsbeweging hierbij een rol.
Ook erfelijkheid kan een rol spelen. In de ene familie komen rugklachten of hernia’s vaker voor dan in een andere familie.
Bij ieder mens vindt tijdens het leven in meer- of mindere mate degeneratie/slijtage van een tussenwervelschijf plaats.
Dat slijttageproces kan aanleiding geven tot rugklachten, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn.
Zwaar werk, met veel bukken en tillen, kan waarschijnlijk meer rugklachten geven, maar het ontstaan van een hernia wordt er niet door veroorzaakt.
Hernia’s komen even vaak voor bij mensen die licht werk doen als bij mensen die zwaar werk doen.
Rokers ondergaan vaker rugoperaties en bij hen is het resultaat van de rugoperatie gemiddeld slechter dan bij niet-rokers.

Hernia operaties worden meestal door neurochirurgen uitgevoerd.
In Nederland zijn dat er ongeveer 11.000 per jaar.

• Een slechte houding 
• Veel zitten
• Overbelasting
• Weinig lichaamsbeweging
• Erfelijkheid
• Slijtage tussenwervelschijf door ouder worden 
• Maken van een ongewone beweging
• Roken

• Pijnklachten in de lage rug
• Wisselende pijnklachten, soms geen last, soms heftige pijn
• Uitstralende scherpe stekende pijn in de onderrug naar de billen en naar één of beide benen
• Pijnklachten meestal aan één zijde van het lichaam
• Krampen in de onderbenen 
• Tintelingen in de onderbenen
• Krachtverlies in één of beide benen
• Verminderd gevoel of spierzwakte waardoor bijvoorbeeld een klapvoet kan ontstaan
• Klachten verergeren bij het hoesten, niezen of persen
• Soms urineverlies en obstipatie 
• Bepaalde onverwachte beweging is vaak erg pijnlijk

• Houd rust 
• Vermijd een slechte houding
• Blijf niet langdurig zitten, sta regelmatig op en beweeg
• Vermijd overbelasting
• Vermijd tillen, bukken en snelle bewegingen
• Ga meer aan lichaamsbeweging doen
• Maak geen ongewone beweging
• Stop met roken
• Houd u aan het (sport)schoenadvies van de podotherapeut
• Draag de inlegzolen altijd
• Pas de hak verhoging dagelijks toe 

• De podotherapeut onderzoekt uw klachten
• Regelmatig komen bij de podotherapeut cliënten met hernia klachten op consult
• Een podotherapeut kan deze hernia gerelateerde klachten niet laten verdwijnen
• Symptomen kunnen wel worden bestreden wanneer er sprake is van een verkeerde voetstand (bijvoorbeeld een holvoet of een platvoet) of van een onjuiste afwikkeling van de voet
• Ook een beenlengteverschil kan klachten in de rug versterken
• Er kan met analyse-apparatuur een analyse worden gemaakt van uw looppatroon, een eventuele afwijkende stand van uw voeten, alsmede de drukverdeling van uw voeten
• Ook wordt nagegaan of er sprake is van een beenlengteverschil of een afwijkende stand van de benen
• Er wordt vastgesteld of er een ‘echt’ beenlengteverschil is of dat er sprake is van een ‘schijn’ beenlengteverschil
• Corrigerende podotherapeutische inlegzolen kunnen worden aangemeten, die het beenlengteverschil compenseren
• Een hakverhoging onder de schoen kan nodig zijn om het verschil in beenlengte te herstellen, bij een relatief klein beenlengteverschil zal het lichaam zich hierop aanpassen 
• Ook kan gekozen worden voor een losse hakverhoging in de schoen van het kortste been
• Met steunzolen kan een eventuele standsafwijking van de voeten en de benen (een X- of O-stand) worden gecorrigeerd
• Een (sport)schoenadvies kan worden gegeven, met aandacht voor zoolmateriaal, ballijn, hakhoogte, stabiliteit bovenwerk, stevig contrefort, etcetera
• Soms is het beenlengteverschil zo groot dat uw klachten niet zijn te verhelpen en wordt u doorverwezen naar een orthopedisch schoenmaker voor speciaal schoeisel 
• Een samenwerking en/of verwijzing naar een fysiotherapeut kan nodig zijn om de spieren sterker te maken en om uw houding te verbeteren
• Een evaluatiemoment volgt 6 tot 10 weken na de definitieve therapie

• Meestal gaat een hernia vanzelf over, maar kan maanden duren

• U wordt eventueel doorverwezen naar een fysiotherapeut, die aan de slag gaat met het sterker maken van uw spieren en het verbeteren van uw houding
• Wanneer de analyse heeft uitgewezen dat er sprake zou kunnen zijn van een hernia, wordt u doorverwezen naar de huisarts voor nader onderzoek
• De huisarts zal u doorverwijzen voor een röntgenfoto om afwijkingen aan het bot op het spoor te komen
• Mochten die worden gevonden dan wordt u naar een neurochirurg doorverwezen voor een MRI
• Eventueel volgt daaruit het advies om een operatie te ondergaan