Hallux Limitus en Hallux Rigidus

Bij Hallux Limitus en Hallux Rigidus is sprake van beperktheid en stijfheid van het grote teengewricht.
De grote teen kan pijnlijk, stijf en opgezwollen zijn.
Zelfs het aanraken van de teen kan al pijnlijk zijn.
Langs de bovenste helft van het teengewricht zit meestal de zwelling.

Wandelen en hardlopen, waarbij de teen voortdurend opwaartse bewegingen maakt, verergeren Hallux Limitus.
Vaak is het bij de ene voet erger dan bij de andere voet, maar het kan in beide voeten voorkomen.
Om de pijn terug te dringen gaat men compenseren, proberen er minder last van te hebben, door het gewicht op de buitenzijde van de voet te plaatsen. Door de continue belasting is die plek het meest kwetsbaar voor slijtage. Dit leidt tot artrose, het verdwijnen van het gewrichtskraakbeen, met ontstekingen van de gewrichten als gevolg.

Bij oudere mensen komt Hallux Limitus het meeste voor, maar ook jongeren kunnen er last van krijgen.
Dit kan weer leiden tot pijn aan de onderkant van de voorvoet, vlak voor de plek waar de tenen beginnen.
De klachten spelen vooral op tijdens staan en lopen. Er ontstaat een verdikking van de lange gewrichten in de voorvoet.

Voeten staan aan de basis van het bewegingsapparaat.
Zij zijn als het ware het besturingssysteem van het lichaam.
De voeten dragen het lichaamsgewicht.
Als voeten verkeerd staan geeft dat effecten in het lichaam, met als gevolg klachten aan voeten, knieën, heupen, rug en schouders.

Als u loopt is de hele voet in beweging, als deze zich afwikkelt. Het gewricht van het eerste middenvoetsbeentje en de grote teen vangen hierbij de meeste druk op. Het kraakbeen van het gewricht zorgt ervoor dat de voet zich soepel kan afwikkelen.
De buitenzijde van de voet wordt hierbij het meest belast. De binnenkant van de voet kantelt licht naar binnen.
Als de spieren aan de binnenkant van de voet minder sterk sterk zijn kan de voet naar binnen doorzakken. Dat noemt men overpronatie.
Veel mensen hebben last van doorgezakte voeten. Naast pijnlijke voeten krijgen zij ook vaak last van andere lichamelijke klachten. 

Het onderscheid tussen een Hallux Limitus en een Hallux Rigidus zit in de mate van beweging die het grote teengewricht (Hallux) kan maken. 

Bij een Hallux Limitus is het grote teengewricht beperkt in haar bewegingsmogelijkheid.
Het bewegen van de teen is begrensd.

Bij een Hallux Rigidus is het grote teengewricht volledig beperkt in haar bewegingsmogelijkheid.
Het grote teengewricht is volledig verstijfd. Er is geen beweging meer mogelijk.
Dit komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Een andere vorm van een aandoening aan de grote teen is een Hallux Valgus of Hallux Abducto Valgus.
Hierbij is sprake van een afwijkende voetstand, door scheefstand van de grote teen.
Het gevolg hiervan kan een Exostose zijn, een gewrichtsknobbel, bij het begin van de grote teen.
Zo’n knobbel is rood en verdikt en tijdens het lopen voelt deze pijnlijk aan.
Het gewricht kan hierdoor niet goed meer afwikkelen. 

Een Hallux Valgus komt vaak voor in combinatie met een platvoet.

Al deze aandoeningen kunnen op verschillende manieren beginnen.
De pees, die aan de onderkant van de grote teen loopt, kan te strak gespannen staan, waardoor beweging van het gewricht wordt gelimiteerd.
Ook het hebben van een gewrichtsontsteking, zoals bij jicht of reuma het geval is, kan leiden tot meer botaanwas, wat weer kan leiden tot bewegingsbeperking van de grote teen.
Slijtage van het kraakbeen in het grote teengewricht kan eveneens de beweging beperken.
Overbelasting door sporten, waarbij het teengewricht te veel wordt belast, kan leiden tot bewegingsbeperking van de grote teen.
Ook kan erfelijkheid een rol spelen.

• Afwijkende voetstand
• Verkeerde afwikkeling van de voeten
• Overpronatie, dat wil zeggen doorgezakte voeten
• Verdikking van de lange gewrichten in de voorvoet
• Gewrichtsontsteking door o.a. Reuma of Jicht
• Slijtage van het kraakbeen in het grote teengewricht 
• Trauma
• Erfelijke aanleg
• Sporten, waarbij het teengewricht wordt overbelast
• Overgewicht
• Slecht schoeisel met te weinig ondersteuning
• Het uitoefenen van een staand beroep

• Sommige mensen hebben nergens last van
• Anderen hebben moeite met het afwikkelen van de voet
• Beperking in het grote teengewricht
• Stress op het gewricht
• Pijnlijk gewricht
• Gezwollen gewricht
• Slecht schoeisel beperkt de functie van de grote teen
• Compensatie elders in het lichaam
• Omhoog staand laatste kootje grote teen

• Houd de spieren van de voeten soepel en sterk
• Neem op tijd rust
• Til geen zware dingen
• Beweeg en hef de teen zo min mogelijk
• Draag geen te krappe schoenen
• Draag eventueel op maat gemaakte (orthopedische) schoenen 
• Draag de corrigerende podotherapeutische inlegzolen altijd
• Houd u aan het (sport)schoenadvies van de podotherapeut
• Slik eventueel Paracetamol als pijnstiller, maar doe dit niet te lang
• Doe dagelijks de oefeningen die u heeft meegekregen
• Probeer bij overgewicht af te vallen

• De podotherapeut onderzoekt uw klachten
• Er vindt een analyse plaats van uw looppatroon, de drukverdeling en stand van uw voeten, met speciale aandacht voor uw tenen
• Manuele therapie kan worden ingezet om de stand van de voetbotjes te herstellen
• Corrigerende podotherapeutische inlegzolen kunnen worden ingezet, die ervoor zorgen dat het teengewricht minder wordt belast
• Ortheses kunnen worden aangemeten, die mogelijke scheefstand van de tenen corrigeren en daarmee eeltplekken en -pitten kunnen voorkomen
• Een (sport)schoenadvies behoort tevens tot de mogelijkheden, met speciale aandacht voor stevigheid, maar ook voor een stijve zool om de afwikkeling van de voet te ondersteunen en daarmee het teengewricht te ontlasten
• Adviseren over activiteiten die u al dan niet kunt ondernemen
• Spieroefeningen meegeven om uw spieren te versterken en soepel te houden
• Na circa 6 weken vindt een evaluatie plaats

• De verwachting is goed, maar blijvende aanpassing is noodzakelijk

• Een doorverwijzing naar een orthopedisch schoenmaker om een aanpassing aan uw schoen te doen, als de podotherapeutische inlegzolen niet voldoende verbetering bewerkstelligen o.a. in de vorm van een afwikkelbalk onder de schoen
• Daar kan ook een schoen met afwijkende breedtemaat worden gekozen in geval van Exostose
• Bij uw huisarts kunt u vragen om een röntgenfoto om Hallux Limitus of Hallux Rigidus vast te stellen
• De huisarts kan u een injectie geven met een Corticosteroïden of Hyaluronzuur derivaat ter bestrijding van de ontsteking
• De huisarts kan u doorverwijzen naar een orthopedisch chirurg om uw grote teen vast te laten zetten
• Ook het laten aanmeten van een gewrichtsvervangende prothese behoort tot de mogelijkheden