Calcaneusfractuur
(botbreuk in hielbeen)

Het hielbeen kan soms breken door een trauma of door herhaalde, vergrote trekkracht van sommige spieren.
De voet moet dan in het gips of soms worden geopereerd.
Het hielbeen vangt veel krachten op tijdens de afwikkeling van de voet. Na de behandeling van de breuk kunnen er nog steeds klachten aanwezig zijn. Mogelijk kan ook de stand van de voet veranderen of de werking van de spieren. Dit kan leiden tot problemen elders in de voet. De pijn wordt meestal gevoeld aan de onderzijde van het hielbeen en is vaak aanwezig bij belasting. Ook kunt u pijn en/of stijfheid ervaren in het enkelgewricht. Wanneer u restklachten heeft na behandeling met gips of chirurgie is het verstandig om contact op te nemen met een podotherapeut.

Een calcaneus fractuur is een gevreesde botbreuk in het hielbeen, met kans op veel nare gevolgen. Als de breuk is genezen kan de achtervoet zijn veranderd van vorm. Daardoor passen schoenen niet meer. Ook kan de schoenmaat veranderen. Vaak ontstaat er pijn tijdens het lopen. Dit wordt veroorzaakt doordat het kraakbeen van het onderste enkelgewricht is beschadigd.
Alles bij elkaar leidt een calcaneusfractuur vaak tot belangrijke functionele beperkingen in vrijwel alle facetten van het dagelijks leven.

Een Calcaneusfractuur kan ontstaan door een val of sprong van hoogte met een landing op de hiel.
Dikwijls is de breuk zodanig ernstig dat lopen en staan op het aangedane been niet meer mogelijk is.

De calcaneus is het grootste bot van de voet.
De functie van dit bot is het opvangen van het gewicht van het lichaam tijdens lopen en rennen.
Het hielbeen is het bot dat de hiel van de voet vormt.
Bij staan of lopen draagt dit bot het grootste deel van het lichaamsgewicht.
Bij een val of sprong van hoogte met een landing op de hiel, kan het hielbeen breken.

Bij botbreuken wordt altijd onderscheid gemaakt tussen een breuk, waarbij de breukdelen zijn verplaatst, of een breuk waarbij de breukdelen minimaal of niet zijn verplaatst.
Als breukdelen ten opzichte van elkaar (bijna) niet zijn verplaatst, volstaat meestal een periode van rust, al dan niet in combinatie met gips.
Als breukdelen wél ten opzichte van elkaar zijn verplaatst, wordt vaak een operatie uitgevoerd om dit te herstellen. Dat geldt ook voor breuken van het hielbeen.

Het hielbeen heeft een dragende functie en maakt deel uit van de zeven voetwortelbeenderen.
Ook het sprongbeen (talus) en het teerlingbeen (os cuboideum) maken daar deel van uit.
Het sprongbeen is een bot van de enkel, dat het been, voornamelijk het scheenbeen, verbindt met de voet.
Het teerlingbeen ligt aan de buitenzijde van de voet.

Veel breuken van het hielbeen lopen door één of beide gewrichten en zorgen zo voor een onregelmatig gewrichtsoppervlak.
Dit kan leiden tot versnelde slijtage van deze gewrichten, als dit niet tijdig wordt hersteld.
Breuken van het hielbeen (calcaneusfracturen) zijn relatief zeldzaam.
Het wordt gezien bij bouwvakkers, sporters of atleten, die veel met springen te maken krijgen. 

Na de behandeling met gips of door chirurgie kunnen er klachten blijven bestaan.
Deze klachten kunnen voortduren door een vergrote belasting op de calcaneus, als gevolg van een standsafwijking van de calcaneus en/of de gehele voet.
Ook kunnen de trekkrachten van de achillespees een rol spelen.

• Trauma
• Een val of sprong van grote hoogte met een landing op de hiel
• Verkeersongeval

• Pijn
• Zwelling
• Belasten van de voet is niet of bijna onmogelijk
• Soms is de hiel van de voet vervormd, vanwege breukdelen, die uit elkaar staan
• Stijfheid van het enkelgewricht
• Vormverandering van de achtervoet
• Ernstig veranderde vorm van de hiel door de breuk
• Schoenen passen niet meer
• Schoenmaat klopt niet meer
• Standsafwijking van de voet

• Ga naar de huisarts of de eerste hulp in het ziekenhuis bij verdenking van een breuk van het hielbeen
• Om een diagnose te kunnen stellen is een röntgenfoto nodig 
• Bezoek een podotherapeut na genezing van de breuk en/of bij aanhoudende klachten
• Houd u aan het (sport)schoenadvies
• Draag de podotherapeutische steunzolen, spalk of beenorthese dagelijks

• Nadat de botbreuk is geheeld (met of zonder operatie) kunt u klachten blijven houden
• De podotherapeut onderzoekt uw klachten
• Aan de hand van een analyse van uw looppatroon en de drukverdeling van de voet, wordt duidelijk welke therapieën kunnen worden ingezet
• De pijnlijke plek op de punt van het hielbeen kan drukvrij worden gelegd
• Manuele therapie kan worden ingezet, evenals taping en/of bandage
• Corrigerende podotherapeutische inlegzolen kunnen worden aangemeten, met als doel de standsafwijking van uw voet te corrigeren en ook voor schokdemping te zorgen
• Een (sport)schoenadvies komt tevens aan de orde
• Een ontlastende beenorthese kan eveneens worden aangemeten
• Een onderbeenspalk behoort ook tot de mogelijkheden
• Een evaluatiemoment volgt 6 tot 10 weken na de start van de therapie

• Het te verwachten resultaat is redelijk tot goed
• De pijn vermindert
• Soms blijven klachten echter bestaan

• Via uw huisarts kunt u een röntgenfoto laten maken van uw voet
• Soms is een operatie noodzakelijk
• Een fysiotherapeut kan met oefeningen helpen het herstel te bevorderen
• Een orthopedisch schoenmaker kan een schoenaanpassing verzorgen